Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting

Feiten

De schuldbemiddelaar vraagt aan de arbeidsrechter om, in het kader van een procedure collectieve schuldenregeling, een totale kwijtschelding van schulden toe te staan voor mevrouw JVK.

Beslissing

De rechter besluit dan ook dat mevrouw JVK zich in een dermate uitzichtloze situatie bevindt dat een totale kwijtschelding “het enige sociaal toelaatbare antwoord is”.

Motivering

De rechter verduidelijkt vooreerst in welke gevallen een dergelijke totale kwijtschelding toegestaan kan worden. Hij wijst erop dat de collectieve schuldenregeling een tweeledig doel beoogt. Enerzijds wil men de financiële situatie van de schuldenaar ‘gezond maken’ en hem een menselijk bestaan waarborgen. Anderzijds wil men ervoor zorgen dat de schuldeisers in de mate van het mogelijke worden terugbetaald. Beide doelstellingen moeten evenwichtig worden nagestreefd. Met verwijzing naar de parlementaire werkzaamheden stipt de rechter dan ook aan dat een totale kwijtschelding slechts mogelijk is “in de meest uitzichtloze situaties”, voor zover de totale kwijtschelding “het enige sociaal toelaatbare antwoord is” en het daarenboven “in ieders belang is om tot een snelle oplossing te komen”.

De rechter onderzoekt vervolgens of mevrouw JVK aan deze voorwaarden voldoet. Hij stelt vast dat zij een weduwe van 75 jaar is die in behandeling is voor palliatieve chemotherapie. Haar levensverwachtingen zijn niet rooskleurig. Met verwijzing naar de ‘budgetstandaard’ besluit de rechter dan ook dat haar pensioen van 1.889,43 euro bruto per maand haar amper toelaat om een menswaardig bestaan te leiden en dit rekening houdende met:
– enerzijds, haar belangrijk hoog aandeel in medische en verzorgingskosten (thuiszorg, familiezorg, ziekenvervoer, medicijnen,…) ten bedrage van 650 euro per maand,
– anderzijds, haar hoge uitgaven voor huisvestingskosten (576 euro huur + 199 euro vaste kosten).

Rekening houdende hiermee, wijst de rechter erop dat zelfs een marginale afbetaling van de schulden niet tot de mogelijkheden behoort en dat dit in de toekomst ook niet het geval zal zijn. Dit geldt des te meer omdat mevrouw JVK over een afdoende reserve moet kunnen beschikken om onvoorziene medische uitgaven te bekostigen en om haar (nabije) levenseinde zonder grove materiële ongemakken en in alle sereniteit te kunnen beleven.

Betekenis in ruimere context

Voor personen in armoede is het belangrijk om op de hoogte te zijn van deze mogelijkheid tot totale kwijtschelding die voorzien is in de wet. De wet voorziet dat de rechter een totale kwijtschelding van de schulden kan toestaan als blijkt dat geen enkele minnelijke of gerechtelijke aanzuiveringsregeling mogelijk is omdat de schuldenaar over onvoldoende middelen beschikt.

Belangrijk om te onthouden, is dat de rechter in dit geval de “budgetstandaard” hanteert om na te gaan of betrokkene al dan niet over voldoende inkomsten beschikt om menswaardig te leven. Deze budgetstandaard is dus ook bruikbaar in zaken waarin de rechter zich moet uitspreken over de vraag tot totale kwijtschelding in het kader van een procedure collectieve schuldenregeling.

 

Integrale tekst van de beslissing

 

Referenties
Voor meer informatie betreffende collectieve schuldenregeling: www.vlaamscentrumschuldenlast.be
Voor meer informatie betreffende budgetstandaard: www.menswaardiginkomen.be

Art. 1675/13bis Ger.W.

JÉRUSALMY, O., Minimale budgetreferenties voor een waardig leven 2008-2009, Brussel, Réseau Financement Alternatif, 2009, 50p.; https://www.financite.be/sites/default/files/references/files/998.pdf

B., STORMS EN VAN DEN BOSCH, K. (ed.), Wat heeft een gezin minimaal nodig, een budgetstandaard voor Vlaanderen, Leuven, Acco, 2009, 344p.

Trefwoorden
Schulden; Collectieve schuldenregeling; Totale kwijtschelding; Budgetstandaard